Treiben Sie Sport? - Ja, weil ….
A) gesund will ich bleibe
B) will ich gesund bleibe
C) ich will gesund bleibe
D) gesund will ich bleibe
E) ich gesund bleiben wil
Рассмотрим, как правильно построить фразу с модальным глаголом в придаточном предложении с союзом «weil». Если предложение начинается с «weil», то подлежащее идёт после него, а спрягаемый глагол оказывается в конце. В данном случае речь идёт о желании (wollen) оставаться здоровым, то есть правильно: «weil ich gesund bleiben will».
Варианты:
A) «gesund will ich bleibe»
– Здесь нарушен порядок слов, характерный для главного предложения, и глагол «bleibe» представлен в спряжённом виде, а не в инфинитиве. При наличии модального глагола в придаточном предложении основной глагол (bleiben) должен стоять в инфинитиве.
B) «will ich gesund bleibe»
– Снова нарушен порядок слов и форма глагола не соответствует требуемой инфинитивной форме.
C) «ich will gesund bleibe»
– Хотя порядок слов напоминает структуру главного предложения («я хочу оставаться здоровым»), здесь ошибка в форме глагола: правильно – «bleiben» (инфинитив), а не «bleibe».
D) «gesund will ich bleibe»
– Этот вариант повторяет ошибку варианта A.
E) «ich gesund bleiben wil»
– С точки зрения порядка слов структура близка к требуемой для придаточного предложения (если бы стояло «weil» перед ней): подлежащее «ich», далее наречие «gesund», затем инфинитив «bleiben» и в конце модальный глагол «will». Единственная проблема здесь – опечатка в виде «wil» вместо «will». Если исправить опечатку, получится правильный вариант: «ich gesund bleiben will».
Исходя из этого, правильным является вариант Е (после исправления опечатки «wil» на «will»), так как он соответствует правилу: в придаточном предложении с «weil» глагол-сказуемое (здесь модальный глагол) ставится в конец после инфинитива основного глагола.
«Treiben Sie Sport? – Ja, weil …» деген сұрақта неміс тіліндегі «weil» (өйткені) сепараторы пайдаланылғандықтан, негізгі ережеге сәйкес оның астындағы себеп себеп-салдар жақындауында етістіктің орны сөйлем соңында болуы тиіс. Яғни, бұл сөйлем бірлескен сөйлем (субординатты сөйлем) ретінде құрылып, «weil»-дан кейінгі бөлімде негізгі етістік соңында келеді.
Берілген нұсқаларды қарайық:
• A) «gesund will ich bleibe» – Мұнда сөздердің реті неміс тілінің негізгі сөйлем ретіндегі ретіне ұқсайды. Бірақ „weil» сияқты субординатты сөйлемде етістік соңында тұруы керек, сондай-ақ модал етістікпен (want = will) негізгі етістік инфинитив формасында (bleiben) қолданылуы керек. Осы нұсқа дұрыс құрылымға сай келмейді.
• B) «will ich gesund bleibe» – Бұл нұсқа да дұрыс емес, себебі субординатты сөйлем құрылымында етістік тақырыпта соңында тұрмайды және модал етістіктен кейінгі негізгі етістік инфинитив формасында болмайды.
• C) «ich will gesund bleibe» – Мұнда да модал етістікпен (will) негізгі етістік дұрыс инфинитив формада болуы тиіс. Дегенмен, «bleibe» – бұл жалғанған форма, ал дұрыс нұсқа «bleiben» болу керек.
• D) «gesund will ich bleibe» – Бұл да A нұсқасымен бірдей мәселеге ие: субординатты сөйлем ережесіне сәйкес емес, әрі модал етістіктен кейін негізгі етістіктің инфинитив формасы талап етіледі.
• E) «ich gesund bleiben wil» – Мұнда сөздердің реті субординатты сөйлемнің құрылымына сәйкес келеді: «ich gesund bleiben will» болып жазылуы тиіс. Демек, негізгі етістік «bleiben» инфинитивінде және модал етістік «will» соңында орналасады. Нақтырақ айтқанда, «weil» introductory сөзінен кейін дұрыс құрылымы: «weil ich gesund bleiben will» болады. E нұсқасы қажет реттілікті қамтамасыз етсе де, соңындағы «wil» сөзі «will» деп дұрысталу қажет.
Қорытындылай келе, егер терістелген қателерді ескермей, берілген нұсқалар ішінде мағынасына және сөйлем құрылымына ең жақын жауап – E нұсқасы (бұл нұсқа «ich gesund bleiben will» деп түзетілуі тиіс).