Monika hat ___ Lehrbuch genommen.
A) dieses neuen
B) dieses neue
C) dieses neues
В этом задании надо правильно согласовать определения перед существительным «Lehrbuch». Слово «Lehrbuch» — среднего рода в немецком языке, и здесь стоит в винительном падеже (Monika hat … Lehrbuch genommen). При наличии определённого местоимения (dieses) после него краткое прилагательное получает слабое окончание. Согласно правилам, прилагательное в среднем роде в винительном падеже получает окончание –e, то есть правильно будет: «dieses neue Lehrbuch».
Вариант A «dieses neuen» неверен, так как окончание –en подходит для мужского рода в винительном падеже (например, «diesen neuen Mantel»).
Вариант C «dieses neues» тоже неверен, поскольку окончание –es используется при сильном склонении, когда перед ним нет определённого артикля или указательного местоимения (например, «neues Lehrbuch» без vorhergehendem Artikel).
Ответ – вариант B.
Сұрақта «Monika hat ___ Lehrbuch genommen» деген сөйлемде «Lehrbuch» (оқулық) сөзі туралы нұсқалар ұсынылған. Бұл сөз өзінің грамматикалық ерекшеліктеріне байланысты – ол “das Lehrbuch” яғни үшінішілеп (нейтраль) және кэс туағы – тікелей object қызметін атқарады (аккузатив). Демек, оған сәйкесті сын есімді ғана таңдауымыз керек.
Нұсқаларды жеке-жеке қарастырайық:
• A) “dieses neuen” – мұндағы сын есімдің соңғы -en жалғауы тек көмекші жағдайларда (мысалы, ерлік көпше немесе кейбір дательный формаларда) қолданылады. Нейтраль сөз үшін бұл дұрыс емес.
• B) “dieses neue” – бұл нұсқада сын есімге дұрыс жалғау (-e) қолданылады, себебі анық мақала мен көрсеткішпен бірге нейтраль зат есімнің аккумулятив формасында сын есім -e жалғауын алады. Мысалы, “Ich sehe dieses neue Auto” дегенді еске түсірсеңіз, дәл осылай.
• C) “dieses neues” – мұндағы -es жалғауы нейтраль зат есімдерде белгісіз мақала немесе есімнің толық белгісіз конституциясында кездеседі, бірақ нақты мақала бар жағдайда қолданылмайды.
Осылайша, неміс тіліндегі сын есімдің дұрыс жалғауын қолдану қағидасына сәйкес, дұрыс жауап – B нұсқасы: “dieses neue Lehrbuch genommen”.