Ich schenke dir einen Fotoapparat, damit ___
A) du \ kannst \ fotografieren
B) kannst du fotografieren
C) du \ fotografieren \ kannst
Мы должны дополнить предложение с союзом “damit”, что означает «чтобы», и после него образуется придаточное предложение цели. При таком построении подлежащее идет сразу после союза (“du”), а сказуемое (в данном случае модальный глагол “kannst” вместе с инфинитивом “fotografieren”) ставится в конце.
А) “du kannst fotografieren” – неправильный порядок глаголов в придаточном. После “damit” глагол должен располагаться в конце.
B) “kannst du fotografieren” – порядок слов с инверсией типичен для главного предложения или вопроса, но не для придаточного, вводимого союзом “damit”.
C) “du fotografieren kannst” – правильная структура придаточного предложения: подлежащее “du”, инфинитив “fotografieren” и модальный глагол “kannst” в конце.
Правильный вариант – C.
Сұрақта “Ich schenke dir einen Fotoapparat, damit ___” деген сөйлем берілген. Мақсат – бұл сөйлемді толықтап, неміс тілінің грамматикалық ережелеріне сәйкес келтірілген subordinate clause (кіші сөйлем) құрылымын дұрыс құрастыру.
Нұсқаларды қарастырайық:
• A) “du kannst fotografieren”
– Бұл вариантта сөйлемде субъекті (du) кейін дереу көмекші етістік (kannst) келеді, ал негізгі етістік (fotografieren) соңында тұр. Негізінен бұл негізгі сөйлемдегі сөздерді орналастыру ережесіне сәйкес келеді. Бірақ “damit” бастаған subordinate clause-да қалымдастыратын ережеге сәйкес, етістіктердің реті ерекшеленеді: негізгі етістік алдына қойылып, көмекші етістік ең соңында тұруы тиіс.
• B) “kannst du fotografieren”
– Бұл нұсқада сөз тәртібі инверсия арқылы берілген, яғни сұрақ не ерекше жағдайларда қолданылатын реттеу. “damit” деген бастаумен subordinate clause құрылымында инверсия орын алмайды. Сондықтан бұл нұсқа дұрыс емес.
• C) “du fotografieren kannst”
– Мұнда сөйлемдегі сөздер дұрыс тәртіппен орналасқан: алдымен субъекті (du), кейін негізгі етістік (fotografieren) және соңында көмекші етістік (kannst) келеді. Неміс тіліндегі subordinate clause құрылымында, әсіресе “damit” деген сөзбен басталғанда, көмекші етістік сөйлем соңында тұруы керек.
Осылайша, дұрыс жауап – C) “du fotografieren kannst”.