Als Peter zahlen wollte, ….
A) seine Brieftasche war weg
B) seine Brieftasche weg war
C) weg seine Brieftasche war.
D) seine Brieftasche war weg
E) war seine Brieftasche weg.
Бұл тапсырмада “Als Peter zahlen wollte, …” деп басталып, сөйлемді толықтыру керек. Сөйлем мағынасы бойынша, Питер төлемақысын жасауға ниеттенгенде, әмияны жоғалып кеткен деген ой жеткізілуі тиіс. Неміс тілінде сөйлемнің басты шарт – негізгі етістіктің екінші орында тұруы, яғни осы негізгі сөйлемде бірінші орынға тақырып, содан кейін етістік келеді.
Әр нұсқаны қарастырайық:
• A) “seine Brieftasche war weg” – Бұл нұсқа ұсынылған мағынаға сәйкес келеді, өйткені “seine Brieftasche” (оның әмияны) тақырып болып, “war” (болды) етістік ретінде екінші орында тұр, ал “weg” (жоғалып) қосымша ретінде сөйлемді толықтырады.
• B) “seine Brieftasche weg war” – Мұнда сөздер ауыстырылып кеткен, негізгі етістік орыннан ауытқып, сөйлемнің дұрыс реті бұзылған.
• C) “weg seine Brieftasche war.” – Бұл ретте де дұрыс сөйлем құрылымы сақталмаған, себебі ең алдымен сөйлем тақырыбы (оның әмияны) болуы қажет, ал “weg” сөзді сөйлем басында қою мағынаға сәйкес келмейді.
• D) “seine Brieftasche war weg” – A нұсқағымен дәл бірдей, яғни дұрыс құрылым сақталған.
• E) “war seine Brieftasche weg.” – Мұнда етістік сөйлем басында тұр, бұл сұрау немесе ерекше екпіндік жағдайларда қолданылатын инверсия, бірақ бұл жағдайда қарапайым хабарлау мәнінде дұрыс емес.
Осылайша, дұрыс жауап – “seine Brieftasche war weg”. A және D нұсқалары бірдей болғандықтан, дұрыс жауапты таңдағанда кез келгенін қабылдауға болады, бірақ жиі тест тапсырмаларында бірінші дұрыс опция таңдалады.
Дұрыс жауап: A (немесе D).
После придаточного предложения “Als Peter zahlen wollte, …” в главном предложении обязательно должен стоять глагол на первой позиции. Это правило так называемого инверсии после придаточного, которое характерно для немецкого языка, когда придаточное предложение стоит перед главным. Давайте разберём каждый вариант:
Вариант A (“seine Brieftasche war weg”) и вариант D – они идентичны: сначала идёт подлежащее, затем сказуемое и дополнение. Такой порядок подходит, если главное предложение стоит первым, но здесь после придаточного должно быть инвертированное предложение, где первым идёт сказуемое.
Вариант B (“seine Brieftasche weg war”) нарушает нормальный порядок, так как сказуемое оказывается не сразу после подлежащего, а в конце, что некорректно.
Вариант C (“weg seine Brieftasche war”) пытается начать предложение с наречия “weg”, но при этом порядок слов остаётся неверным (правильный порядок при начале с наречия должен был бы быть «Weg war seine Brieftasche», если бы намерение было изменить порядок).
Вариант E (“war seine Brieftasche weg”) соответствует правилу: после придаточного предложения подставляется главное предложение с инверсией – сначала сказуемое “war”, затем подлежащее “seine Brieftasche” и завершается дополнением “weg”.
Правильный ответ – вариант E.